گنجینه میراث فرهنگی صنعت فولاد کشور و بایدها

یادداشت:
دکترمجید مرادیان؛ روزنامه نگار و کارشناس روابط عمومی

به گزارش اخبار ساختمان، ملت بزرگ ایران در طول تاریخ چند هزار ساله خود، همواره در عرصه های مختلف نقش آفرین بوده و تمدنی بزرگ و ارزشمند را از خود در تاریخ کهن این سرزمین بر جای گذاشته است. یکی از دوران ارزشمند تاریخی و مهم کشور، آغاز صنعتی شدن و تحولات و دستاوردهای عظیم این حوزه در کشور است. سال ۱۳۴۴ آرزوی دیرینه ملت بزرگ ایران محقق شد و پس از انعقاد قراداد، عملیات اجرایی و احداث اولین کارخانه صنعت فولاد کشور با نام ذوب آهن ایران در سال 1346 آغاز گردید.

با بهره برداری و جاری شدن اولین ذوب فولاد (در سال 1351) در ذوب آهن اصفهان و به دنبال آن، راه اندازی فولاد خوزستان (در سال 1356) و احداث شرکت فولاد مبارکه (در سال 1371) و کارخانجات تولیدی و نوردی دیگر در طی این سال ها، بلوغ انقلاب و تحول صنعتی، خود را در زنجیره تولید فولاد کشور نمایان نمود. اما آنچه که تاکنون فراموش شده و ضروریست تا به صورت عمیق مورد بررسی و به طور ویژه به آن پرداخته شود، هویت، دستاوردها و افتخارات تاریخی و عظیم صنایع مهم، به ویژه مادر صنعت فولاد کشور (ذوب آهن اصفهان) است که این امر تنها با جمع آوری و حفظ این میراث گرانبها و تأسیس و ایجاد موزه صنعت فولاد کشور امکانپذیر است.

به دنبال درج اولین یادداشت اینجانب در خصوص "ضرورت ایجاد موزه صنعت فولاد" در رسانه های کشور و ارائه پیش طرح این پروژه مهم و اساسی، خوشبختانه مهندس مهدی کوهی مدیرعامل ذوب آهن اصفهان، با درک صحیح و منطقی از اهمیت موضوع، به صورت مکتوب، طرح ساخت و راه اندازی این موزه بزرگ را در دستور کاری این مجتمع بزرگ صنعتی قرار داد. هم اکنون که مراحل تهیه شناسنامه طرح در دست اقدام است، شایسته است مدیران صنایع و مجتمع های بزرگ فولادی و صنایع وابسته همچون مجتمع فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، فولاد خراسان و... نیز با درک اهمیت و حساسیت ارج نهادن به دستاوردها و ضرورت حفظ آنها به عنوان یک میراث گرانبها، از فرصت باقیمانده در جهت ساخت و راه اندازی موزه صنعت فولاد کشور و صنایع وابسته، به صورت متمرکز در ذوب آهن اصفهان، همکاری و اهتمام لازم و کافی را داشته باشند...

ذوب آهن اصفهان گنجینه میراث فرهنگی صنعت فولاد کشور

ذوب آهن اصفهان به عنوان نخستین صنعت فولاد کشور در طی بیش از 57 سال گذشته تاکنون موتور محرک و پیشران رشد و توسعه صنعت فولاد کشور و صنایع وابسته در همه عرصه ها بوده و در حقیقت گنجینه واقعی میراث صنعت فولاد کشور محسوب می گردد. بنابر این ایجاد موزه صنعت فولاد کشور و صنایع وابسته همچون صنایع معدنی و جمع آوری تمام میراث فرهنگی ملموس و غیرملموس فرهنگی و تاریخ پرافتخار دوران تاریخی فولاد کشور، در دل این مادر صنعت، باعث افتخار و ماندگاری تمدن صنعتی شدن ایران زمین خواهد شد.

سوژه هایی که ثبت رسمی آنها در نهادهای جهانی همچون "یونسکو" باعث تثبیت و ماندگاری تمدن صنعتی شدن کشورمان و بهره مندی از پیامدهای مثبت و اثربخش آن می شود:

* ثبت آثار ملموس در غالب تاسیس موزه صنعت فولاد (ثبت موزه و ثبت جداگانه آثار تاریخی مکتوب و قطعات و تجهیزات موجود)
* ثبت آثار غیرملموس در حوزه های فرهنگی و رفتارهای اجتماعی
* ثبت توانمندی های گذشته و بالفعل در حوزه سلامت مانند مراکز خدمات درمانی (بیمارستان- متل) و جذب توریست سلامت.
* ثبت امکانات و توانمندی ها در حوزه گردشگری مانند فضای سبز گسترده موجود و اماکن تفریحی ( شهرک واحد، رستوران تپه، باشگاه ها فرهنگی تفریحی فجر، قدس، چادگان و انزلی و ...)
* ثبت امکانات و توانمندی ها در حوزه گرشگری ورزشی‌، در زمینه ورزش همگانی و حرفه ای مانند باشگاه فرهنگی ورزشی ذوب آهن اصفهان و سپاهان که از اولین باشگاه های فرهنگی ورزشی کشور محسوب می شوند.
* ثبت وجود قومیت ها، گروه ها و رفتارهای غالب و نهادینه شده در سازمان با تکیه بر این عبارت: "ذوب آهن اصفهان، ایرانی کوچک، به بزرگی ایران" که از همه قومیت های ایرانی جغرافیای ایران در آن جذب و مشغول به کار شده اند.
* ثبت آثار و توانمندی ها در حوزه آموزش و تربیت نیروی انسانی (دانشگاه علم و صنعت، آموزشگاه و دانشکده فنی توحید ذوب آهن اصفهان با تربیت بیش از ۱۲۰ هزار نیروی متخصص.
* ثبت هنرها و توانمندی خاص نیروهای ارزشمند و با تجربه در حوزه های علمی و فنی کارکنان و اعضای خانواده های آنها.
* ثبت آثار دفاع مقدس در حوزه منابع انسانی (تقدیم ۲۹۰ شهید، ۸۶ آزاده، ۱۵۰۰ جانباز و ۱۴ هزار ایثارگر به عنوان یک گنجینه منحصر به فرد در تاریخ دفاع مقدس.
* ثبت آثار دفاع مقدس در حوزه خدمات فنی مهندسی و ساخت تجهیزات و ادوات جنگی همچون: قطعات F14، مین کوب، شعله پوش تانک و توپ های نظامی، نفربر، سنگرهای بتنی، پل شناور و ...
* ثبت دستاوردهای صنعتی در حوزه معادن سنگ آهن و زغال سنگ که هنوز آثار و نام ذوب آهن در آنها به چشم می خورد.
* ثبت "اولین ها" و بزرگترین ها مانند: اولین صنعت مادر، اولین کوره بلند، ساخت بزرگترین قطعات سنگین و فوق سنگین، دارای بزرگترین جنگل دشت کاشت کشور و منطقه و...
* ثبت نمادهای ویژه مانند "آتشکار" سمبل سخت ترین کار در ذوب آهن اصفهان

نقش مهم سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در ثبت و نگهداری از این میراث گرانبها

با توجه به مفاهیم ارزشی در تعالیم دینی و ملّی و تاکید ویژه خداوند در قرآن کریم (توجه به گذشته و آثار باقیمانده از آن، درس عبرت، توجه به زندگی گذشتگان به عنوان مراجع اصلی هدایت مردمان و در واقع منبع علم و معرفت) همچنین اهمیت حفظ میراث گرانبهای صنعت فولاد کشور، شایسته است که با انتخاب کارگروه ویژه و ارائه فرایند و راهکارهای لازم (همکاری در چگونگی جمع آوری و ثبت آثار، تاسیس دبیرخانه دائم در محل موزه صنعت فولاد و پشتیبانی لازم در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری، موجبات تحقق این حرکت بزرگ و ماندنی را در تاریخ و تمدن ارزشمند کشورمان فراهم سازد.