مهر فروشی بلای جان مردم و صنعت آسانسور ایران

به گزارش اخبار ساختمان، امروزه صنعت آسانسور در کلیه ساختمان ها اعم از مسکونی، اداری، تجاری، مراکز درمانی و... کاربرد بسیاری دارد و همچنین در زمره صنایعی محسوب می شود که به طور مستقیم با جان انسان ها سروکار دارد؛ بنابراین رسیدگی به مسائل و مشکلات موجود در این صنعت از قبیل بازرسی های ادواری، بیمه های آسانسور و... بسیار حائز اهمیت است، اما متاسفانه شاهد این هستیم که این مسائل از جانب دستگاه های نظارتی کاملا بصورت پیش پا افتاده با آنها برخورد می شود و توجه چندانی به این مسائل مهم نمی شود.

در سال های اخیر با توجه به تحریم هایی که صورت گرفته است در حوزه دانش بنیان اقدامات مهمی انجام شده است و این صنعت تا حدود زیادی توانسته است به سمت داخلی سازی حرکت کند؛ تا جایی که رقیب بزرگی همچون کشور ترکیه از پیشرفت این صنعت در ایران و حضور پررنگ در بازارهای منطقه واهمه دارد.

در حال حاضر منطقه خاورمیانه با حضور کشورهایی نظیر سوریه، عراق و افغانستان برای صنعت آسانسور بازار بکری محسوب می شود؛ اما متاسفانه دستگاه های اجرایی ذی ربط، این صنعت را دست کم گرفته اند و عملا توجه زیادی به این صنعت ندارند، که در این صورت ممکن است بازار مصرف مهمی که در این منطقه قرار دارد در اختیار کشورهایی نظیر ترکیه قرار بگیرد و شرکت های ایرانی نتوانند از این بازار بزرگ سهم چندانی داشته باشند.

شرکت آریان آسانسور هزاره سوم با مدیریت عاملی دکتر رضا براتعلی یکی از شرکت های پیشگام و پیشرو در عرصه صنعت آسانسور و پله برقی است که در رویکرد خود طراحی دقیق مهندسی و رعایت الزامات ایمنی و استاندارد را سرلوحه فعالیت خو قرارداده و با توجه به همین رویکرد مجری پروژه های بزرگ و ملی همچون نمایشگاه بین المللی شهر آفتاب تهران و تجهیز این مجموعه به آسانسورها و پله برقی های مطابق با استانداردها و سطح کیفی بین المللی بوده است.

این شرکت چه در عرصه اجرا و چه در عرصه نظارت دارای رزومه ای پر بار است که منجر به حضور آنها در شاخص ترین پروژه های دولتی، نیمه دولتی و خصوصی گشته است.

با توجه به اهمیت مسائل گفته شده و همچنین بررسی سایر مسائل موجود در صنعت آسانسور با مهندس حامد لوح، مدیرفروش شرکت آسانسور هزاره سوم به گفتگو نشستیم که مشروح آن در ادامه آمده است:

یکی از مولفه های اصلی که برای سازندگان بسیار حائز اهمیت است موضوع قیمت تمام شده است، در بحث اجرایی که به سازندگان مربوط می شود در حوزه اجرا و سفارش گذاری این صنعت با چه چالش ها و مشکلاتی روبرو است؟

در حال حاضر می توان گفت در صنعت ساختمان به ویژه در استان تهران با سه تیپ کارفرما مواجه هستیم، تیپ اول کارفرماهایی هستند که در رده شاخص (الیت) فعالیت می کنند و در مناطق خاصی از پایتخت همچون مناطق 1، 2، 3 و منطقه لواسانات مشغول به فعالیت هستند و پروژه های شاخصی را اجرا می کنند، این دسته از کارفرماها در گذشته محصولات مورد نظر خود را از شرکت هایی که نمایندگی برندهای مطرح در این صنعت (همچون شیندلر، کانه، تیسن کروپ و...) را در داخل کشور داشتند تهیه می کردند. اما بعد از درگیری کشور با تحریم های بین المللی و تشدید این تحریم ها در دوره ریاست جمهوری ترامپ و ترس این شرکت ها از حضور در بازار ایران و مشمول جریمه های بین المللی شدن، عملا این شرکت ها و برندهای بین المللی از کشور خارج شدند. بنابراین این دسته از کارفرماها با خلاء شرکت هایی مواجه شدند که بتوانند همان کیفیت را ارائه کنند تا آنها از آن بهره مند گردند.

اما دسته دوم، کارفرماهایی هستند که در عین اینکه کیفیت خدماتی که دریافت می کنند برای آنها اهمیت دارد، به دنبال قیمت مناسب این خدمات هم هستند. و اما تیپ سوم، کارفرماهایی هستند که در اصطلاح عام به عنوان بساز بفروش شناخته می شوند و برای این دسته صرفا جنبه مالی در متریال مورد استفاده آنها مهم است و شاید به دنبال کیفیت بالای محصول نباشند چرا که تکمیل و واگذاری پروژه برای آنها مهم است، بنابراین در این دسته از کارفرماها قیمت محصول از کیفیت آن مهم تر است.

در کل صنعت آسانسور با این سه تیپ کارفرما در تعامل است، بنابراین رویکرد ما در شرکت آسانسور هزاره سوم بر این مبنا است که بتوانیم نیاز هر سه تیپ کارفرما را برطرف کنیم، اما ما در مواجه با تیپ سوم، برای شرکت یک حداقل کیفی و استاندارد را در نظر گرفته ایم و حاضر نیستیم از این حداقل کیفی عبور کنیم چرا که معتقدیم آسانسور و همچنین پله برقی ارتباط مستقیمی با جان انسان ها دارد و هرگونه سهل انگاری در این حوزه ممکن است خسارات جبران ناپذیری را به وجود بیاورد.

در مواجه با کارفرماهای دسته اول، با توجه به اینکه شرکت ما سابقه همکاری با شرکت ها و برندهای معتبر در صنعت آسانسور همچون شرکت فوجی و لیفت اکوئیپ را دارد، با نیاز کارفرما آشنا هستیم. بنابراین شرکت هزاره سوم با طراحی پکیج سیگما پلاس سعی کرده است نیاز موجود در این عرصه را برآورده کند و در همین راستا موفق به اخذ گواهی استاندارد اروپا (CE) برای این محصول خود شده است.

یک از بزرگترین و مهم ترین بحثی هایی که در حال حاضر صنعت آسانسور با آن مواجه است، بحث های استانداردی و کیفی است و اینکه بسیاری از کارفرماها با توجه به اینکه قصد کاهش هزینه تمام شده را دارند؛ اقدام به تهیه و خرید اقلام مورد نیاز آسانسور می کنند و کار نصب آسانسور را به نصاب های تجربی واگذار می کنند.

در حال حاضر یکی از شرایط لازم برای اخذ پایان کار ساختمان های در حال احداث، اخذ گواهی استاندارد آسانسور از اداره استاندارد است. در سال های گذشته حتی نصاب های آسانسور نیز می توانستند برای دریافت گواهی استاندارد آسانسور اقدام کنند اما از حدود پنج سال گذشته وزارت صنعت، معدن و تجارت به اتفاق اتحادیه آسانسور و پله برقی قانونی را تصویب کردند مبنی بر اینکه شرکت هایی می توانند گواهی استاندارد را برای محصولات خود دریافت کنند که پروانه طراحی و مونتاژ معتبر صادر شده از سوی وزارت (صمت) را دارا باشند. این امکان برای شرکت های مختلف متفاوت بوده و بنا بر توان شرکت ها و سابقه ای که دارند اجازه دریافت استاندارد صادر می شود.

برای صدور پروانه طراحی و مونتاژ شاخصه هایی همچون تیم فنی شرکت، سابقه پروژه های انجام شده، پرسنل تحت استخدام شرکت، عدم شکایت از مجموعه به واسطه عملکرد ضعیف فنی، دانش فنی موجود در شرکت، اجرای پروژه های خاص و ... در نظر گرفته می شود و پس از ارزیابی شرکت های متقاضی، امتیازی به آنها تعلق می گیرد که به طور میانگین شرکت ها امتیازی بین 65 تا 70 از 100 امتیاز ممکن را دریافت می کنند. شرکت آسانسور هزاره سوم مفتخر است که دارای امتیاز 95 از 100 در آخرین ارزیابی وازرت (صمت) است و این امتیاز در پروانه طراحی و مونتاژ این شرکت ثبت شده است.

قانون درخواست گواهی استاندارد آسانسور توسط شرکت های دارای پروانه طراحی و مونتاژ در کنار مزیت هایی که به دنبال داشت، متاسفانه به واسطه عدم نظارت کافی بر روی اجرای این قانون، باعث بروز پدیده مهرفروشی از سوی بعضی از این شرکت های دارای پروانه طراحی و مونتاژ به شرکت های بدون این پروانه و افراد نصاب شد. این افراد که با قیمت های کلان اقدام به خرید مهرها می کنند به واسطه آن به کارفرماها این اطمینان را می دهند که می توانند گواهی استاندارد آسانسور را برای آنها تهیه کنند و از سویی کارفرماها نیز برای کاهش هزینه ساخت با عدم آگاهی از پدیده مهرفروشی و یا کم اهمیت دانستن این مسئله؛ طراحی و ساخت آسانسور مورد نیاز خود را به این افراد و شرکت ها واگذار می کنند.

شاید در ابتدا این موضوع مشکلی را برای کارفرما و یا شرکتی که مهرفروشی کرده است به وجود نیاورد، اما چنانچه سانحه ای در یک پروژه اتفاق افتد، هردو طرف درگیر این موضوع خواهند شد و قطعا مشکلاتی را برای آنها به وجود خواهد آورد.

می توان گفت در حال حاضر؛ حضور افرادی که به عنوان نصاب نامیده می شوند، یکی از بزرگترین چالش های صنعت آسانسور و پله برقی محسوب می شود.

به نظر شما در کدام مرحله از صدور مجوزها می توان جلوی مهرفروشی ها و یا سایر تخلفات اینچنینی را در این حوزه گرفت تا شاهد بروز حوادث و سوانح در این صنعت نباشیم؟

قاعدتا به تناسب اهمیت موضوع و فراگیری آن، جلوگیری از این تخلفات نیازمند ورود نهادهای نظارتی همچون وزارتخانه ها، اتحادیه آسانسور و پله برقی و یا نهادهای قضایی است؛ تا اصالت اجرای یک پروژه از طریق مکانیزم های مربوطه تایید شود. این موضوع برای شرکت هایی که به صورت کاملا قانونی در حال فعالیت هستند و با توجه به بار مالی سنگینی که این شرکت ها متحمل آن هستند؛ یک چالش بسیار بزرگ محسوب می شود؛ چراکه در چنین شرایطی و با وجود رکود در بخش صنعت ساختمان، عرصه رقابت سخت و تنگ شده و متاسفانه با حضور افراد و شرکت های قانون گریز، فعالیت و حضور در عرصه صنعت ساختمان سخت تر خواهد شد.

با تمام این تفاسیر و به واسطه اینکه صنعت آسانسور ارتباط مستقیمی با جان انسان ها دارد و چنانچه خطایی در هر یک از مراحل صورت بگیرد ممکن است باعث بروز خسارت های جبران ناپذیری شود، بنابراین نهادهای نظارتی باید هرچه بیشتر نسبت به معضلاتی که در این حوزه وجود دارد حساس باشند و با بهره گیری از تجارب سایر کشورها و قوانین موجود نسبت به تخلفات موجود واکنش مناسب تری داشته باشند.

آیا قطعات و ملزوماتی که در بازار ایران در حال عرضه شدن هستند، از نظر کیفی قابل قبول هستند و آیا در این حوزه مشکلاتی نظیر کم فروشی و عرضه کالای بنجل وجود دارد؟

متاسفانه این موضوع نیز جزء مشکلات موجود در این صنعت محسوب می شود و نمی توان کتمان کرد که شاهد استفاده از اجناس و اقلام کم کیفیت هستیم؛ همانند سایر عرصه های صنعت کشور. و این ناشی از آن است که این اقلام و کالاها مخاطبان و مشتری های خاص خود را دارند. در طرف مقابل اما خوشبختانه ما در کشور صنعتگران توانمندی در این حوزه داریم که قادر هستند کالای باکیفیتی را تولید کنند و از این طریق توانسته اند جایگاه خوبی را برای خود به وجود بیاورند.

در سال های گذشته و با خروج شرکت ها و برندهای بین المللی از کشور به واسطه تحریم ها، بسیاری از کارگاه های کوچک زیرپله ای اقدام به تولید ملزومات این صنعت مشخصات جعلی شرکت های معتبر کرده اند و اینگونه است که در حال حاضر هنوز شاهد این هستیم که بسیاری از قطعات مورد نیاز صنعت آسانسور با برندهای معتبر جهانی هنوز در بازار ایران عرضه می شود، حال آنکه این محصولات دیگر به صورت رسمی وارد بازار ایران نمی شوند و نمایندگی فروش و ارائه خدمات در ایران ندارند.

آیا شرکت های ایرانی توانسته اند در حوزه تولید موتور آسانسور و یا قطعات الکترونیکی اقدام خاصی انجام دهند و نیاز بازار داخلی را در این حوزه برطرف کنند؟

خوشبختانه در حال حاضر شرکت هایی هستند که به واسطه کیفیت بالایی که در تولیدات خود دارند توانسته اند اعتماد بسیاری از شرکت های تولیدکننده آسانسور را به خود جلب کنند تا جایی که با افزایش حجم تقاضا روبرو هستند. در حوزه قطعات الکترونیک نیز شرکت هایی مانند آرین آسانسور که جزء بزرگترین تولیدکنندگان تابلوفرمان های آسانسور در خاورمیانه محسوب می شوند توانسته است تابلوفرمان هایی مطابق فناوری های روز دنیا تولید کند تا از این حیث با سایر برندهای معتبر و فعال در این حوزه برابری کند.

در کل می توان گفت، ایران در بحث دانش آسانور جزء کشورهای پیشرو محسوب می شود و حتی در حوزه آسانسورهای سریع و خصوصا در بخش تامین قطعات الکتریکال این آسانسورها مشکلی وجود ندارد و می توان گفت در حال حاضر امکان طراحی و تولید کلیه اقلام مورد نیاز این صنعت در داخل وجود دارد. همچنین در بحث اجرا و نصب آسانسورهای سریع بسیار توانمند هستیم و هیچگونه نیازی به دیگر کشورها نداریم.

موضوع بازرسی و سرویس و نگهداری آسانسورها تا چه اندازه دارای اهمیت است و در چه شرایطی سوانح مرتبط با آسانسور منجر به خسارت جانی می شود؟

در بحث آسانسورهایی که در حال بهره برداری هستند قراربود قانونی ایجاد شود تا بر اساس آن برای این دسته از آسانسورها بازرسی ادواری سالیانه در نظر گرفته شود که مدیران ساختمان هر ساله علاوه بر بیمه، یک بازرسی ادواری استاندارد نیز داشته باشند تا چنانچه دستگاه از کیفیت استاندارد خود خارج شده باشد، مشکلات آن برطرف شده و گواهی سلامت مجدد برای آن صادر شود؛ اما متاسفانه این موضوع هنوز اجباری نشده است.

در حال حاضر آسانسورهایی در کشور در حال فعالیت هستند که نه تنها بازرسی از آنها صورت نمی گیرد بلکه حتی بخش بزرگی از آسانسورهای منصوبه کشور، دارای خدمات سرویس و نگهداری نیستند و می توان گفت که این دستگاه ها به صورت کامل رها شده اند و این آسانسورها در حال حاضر در حکم بمب های ساعتی هستند که ممکن است در هر لحظه ضایعه ای را به وجود آورند.

آیا آماری از سوانح سالانه در حوزه آسانسور موجود است؟

خیر؛ برای دسترسی به این آمار باید به سازمان آتش نشانی و یا اورژانس و یا سوانح ثبت شده در سوابق شرکت ها موجود در پرونده اتحادیه آنها مراجعه شود، البته باید این نکته را در نظر داشت که در آمار اداره آتش نشانی طبعا توقف ها و خرابی ها نیز جزء سوانح ثبت می شود و بسیاری از این موارد به خسارت جانی منجر نمی شود.

شاید بتوان گفت بیشتر میزان سوانح در حوزه آسانسور مربوط به زمان نصب دستگاه و حوادث کارگری است، چراکه ضوابط ایمنی به هر دلیلی رعایت نمی شود، کارگران در این حوزه دارای تجربه لازم نیستند و هیچ یک از موارد ایمنی در این حوزه رعایت نمی شود، که جمیع این موارد ضرورت ایجاد ایمنی در کارگاه های ساختمانی از قبیل نصب تابلوهای هشداردهنده، ایجاد حفاظ ایمنی برای چاه های آسانسور، ایجاد داربست بر روی چاه آسانسور و سایر موارد اینچنینی را بیشتر می کند.

با توجه به رکودی که از سال های گذشته در صنعت ساختمان با آن مواجه بوده ایم و برای فعالان حوزه های مختلف صنعت ساختمان مشکلات فراوانی را ایجاد کرده است، در حال حاضر بحث طرح جهش تولید مسکن مطرح شده است، اما در طرف مقابل صحبت از حضور شرکت های چینی در این پروژه مطرح شده است و شاید نگرانی عمده در این حوزه این باشد که ممکن است این شرکت ها بخواهند از متریال چینی در این پروژه بهره ببرند، به نظر شما چه رویکردی باید دنبال شود تا از تولیدکنندگان داخلی حمایت صورت بگیرد؟

می توان گفت بزرگترین خواسته تولیدکنندگان از صاحبان پروژه و طرح های ملی این است که بحث کیفیت را لحاظ کنند؛ اما متاسفانه در این طرح ها بحث قیمت تمام شده ملاک است و طبیعتا در این راستا کیفیت فدای قیمت تمام شده خواهد شد. بعضا شاهد هستیم در طرح های بزرگ ملی، با وجود گذشت سال ها از اتمام پروژه، مشخص شدن وضعیت آسانسورهای آن رها شده است و هیچ شرکتی حاضر نیست نسبت به تکمیل آنها اقدام کند. اما اگر رویکرد جدید در دولت فعلی یک رویکرد کیفی باشد و استانداردهای حداقلی را در آن رعایت کنند و برای اجرای این دستورالعمل ها نظارت کافی وجود داشته باشد، می توان امیدوار بود که تحولی بزرگ در حوزه صنعت ساختمان و سایر صنایع مرتبط با این بخش ایجاد شود.

شرکت آسانسور هزاره سوم تاکنون چه پروژه های مهمی را انجام داده است؟

همانطور که در ابتدا عنوان شد این شرکت مفتخر است با در اختیار داشتن پرسنل مجرب در همه حوزه های مربوطه که تعدادشان بالغ بر 400 نفر می-گردد در پروژه های بزرگ و ملی همچون نمایشگاه شهر آفتاب، نظارت بر اجرای آسانسورهای پروژه برج میلاد تهران، همکاری با سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران و تامین بیش از 45 دستگاه پله برقی های مورد نیاز این مجموعه، تامین آسانسورهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، تامین آسانسورهای مورد نیاز سازمان صدا و سیما، پروژه های بنیاد تعاون سپاه پاسداران در مناطق مختلف کشور، کارخانجات بزرگ صنعتی کشور همچون کرمان موتور و دیپوینت و تامین آسانسورهای خاص صنعتی مورد نیاز آنها و همچنین پروژه های شاخص کارفرماهای شناخته شده بخش خصوصی حاضر بوده است و می توان گفت که شرکت آسانسور هزاره سوم یک شرکت توانمند است که توانایی دارد تا پروژه های بزرگ و ملی را پوشش دهد.