دردسرهای حباب زدگی در بازار مسکن
بازار مسکن در پایتخت، در سال های ۱۳۸۱، ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به حباب قیمتی دچار شده است. نکته مهم اینکه پس از فروپاشی حباب مسکن در اقتصاد ایران، رشد اقتصادی نسبت به دورهای قبل تر افت می کند.
به گزارش اخبار ساختمان، بحران مالی که در سال ۲۰۰۷ در ایالات متحده آمریکا از بازار مسکن آغاز شد، و دیگر کشورهای توسعه یافته را هم درگیر کرد، نشان دهنده شکست تمام عیار تئوری های اقتصادی در پیش بینی بحران های از این دست بود.
بازار مسکن آمریکا از اوایل دهه ۲۰۰۰ روند افزایشی بی سابقه ای را تجربه کرد و بازار سهام هم درحال ثبت رکوردهای تاریخی جدیدی بود. دیگر بازارها هم وضعیت مشابهی داشتند. تئوری های موجود در اقتصاد در آن زمان نتوانستند وقوع بحران مالی را پیش بینی کنند چراکه به نقش بازارهای مالی در اقتصاد و امکان اثرگذاری آن بر بخش واقعی اقتصاد توجه نمی کردند.
تجربه تلخ بحران مالی در پایان نخستین دهه قرن بیست و یکم باعث شد در نظریه های اقتصادی بخش مسکن و ارزشگذاری بیش از اندازه دارایی ها مورد توجه قرار بگیرد. مفهوم حباب در نظریه ها از آن سال به بعد پررنگ تر شد، که معنای آن ارزشگذاری بیش از اندازه یک دارایی بود.
دلایل مختلفی برای شکل گیری حباب در بازار مسکن ارائه شده است. این دلایل را می توان به چند دسته اصلی تقسیم کرد. دسته نخست، علت شکل گیری حباب را به سیاست های پولی انبساطی و نرخ های بهره پایین نسبت می دهند. محققین در این استدلال ها می گویند بانک های مرکزی در دوره پیش از سقوط قیمت مسکن در سال ۲۰۰۷ نرخ های بهره را در سطوح بسیار پایین حفظ کرده بودند و این باعث افزایش مصنوعی تقاضا برای وام های رهنی ارزان شده و در نهایت حباب مسکن را ایجاد کرده است.
دسته دیگر از محقق، حباب مسکن را ناشی از تحرکات طرف تقاضا می دانند و باور دارند حباب به دلیل تقاضای فزاینده برای مسکن است که شکل می گیرد. و در نهایت در دسته دوم، محققین باور دارند حباب زدگی در بازار مسکن در سال ۲۰۰۷ ناشی از سمت عرضه بوده است و به دلیل مقررات زدایی زیاد از بازار تامین مالی رهنی بود که ایجاد شده است.
در ایران، به دلیل وجود شباهت ها و تفاوت هایی که در اقتصاد با کشورهای توسعه یافته وجود دارد، عوامل دیگری هم در تحلیل حباب زدگی بازار مسکن نقش آفرینی می کند. از جمله اینکه قیمت مسکن در اقتصاد ایران به شوک درآمدهای نفتی وابسته است. هم چنین سیاست های پولی، دومین عامل اثرگذار بر قیمت مسکن است. بعضی مطالعات هم نااطمینانی از تغییرات قیمت های آتی را در شکل گیری حباب مسکن موثر می دانند.
بررسی ها نشان می دهد به دلیل همین عوامل، بازار مسکن در پایتخت، در سال های ۱۳۸۱، ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به حباب قیمتی دچار شده است. نکته مهم اینکه پس از فروپاشی حباب مسکن در اقتصاد ایران، رشد اقتصادی نسبت به دورهای قبل تر افت می کند. این موضوع به چند دلیل رخ می دهد.
نخست اینکه بخش مسکن سهم بالایی در تولید ناخالص داخلی ایران دارد و دوم اینکه بخش مسکن از کانالهای غیرمستقیم مثل اثر ثروت و اثر ترازنامه ای بخش حقیقی اقتصاد را تحت تاثیر قرار می دهد. پژوهشگران با توجه به اثرقابل توجه شوک های نفتی بر بازار مسکن در ایران، به دولت ها توصیه کرده اند برای جلوگیری از شکل گیری تلاطم در بازار مسکن، وابستگی اقتصاد را به درآمدهای نفتی کاهش دهند.
برای مطالعه بیشتر مقاله شناسایی و زمان بندی شکل گیری و فروپاشی حباب های قیمتی چندگانه در بازار مسکن تهران را بخوانید. این مقاله در نشریه راهبرد اقتصادی در بهار ۱۴۰۰ منتشر شده است.
بازار
بازار مسکن آمریکا از اوایل دهه ۲۰۰۰ روند افزایشی بی سابقه ای را تجربه کرد و بازار سهام هم درحال ثبت رکوردهای تاریخی جدیدی بود. دیگر بازارها هم وضعیت مشابهی داشتند. تئوری های موجود در اقتصاد در آن زمان نتوانستند وقوع بحران مالی را پیش بینی کنند چراکه به نقش بازارهای مالی در اقتصاد و امکان اثرگذاری آن بر بخش واقعی اقتصاد توجه نمی کردند.
تجربه تلخ بحران مالی در پایان نخستین دهه قرن بیست و یکم باعث شد در نظریه های اقتصادی بخش مسکن و ارزشگذاری بیش از اندازه دارایی ها مورد توجه قرار بگیرد. مفهوم حباب در نظریه ها از آن سال به بعد پررنگ تر شد، که معنای آن ارزشگذاری بیش از اندازه یک دارایی بود.
دلایل مختلفی برای شکل گیری حباب در بازار مسکن ارائه شده است. این دلایل را می توان به چند دسته اصلی تقسیم کرد. دسته نخست، علت شکل گیری حباب را به سیاست های پولی انبساطی و نرخ های بهره پایین نسبت می دهند. محققین در این استدلال ها می گویند بانک های مرکزی در دوره پیش از سقوط قیمت مسکن در سال ۲۰۰۷ نرخ های بهره را در سطوح بسیار پایین حفظ کرده بودند و این باعث افزایش مصنوعی تقاضا برای وام های رهنی ارزان شده و در نهایت حباب مسکن را ایجاد کرده است.
دسته دیگر از محقق، حباب مسکن را ناشی از تحرکات طرف تقاضا می دانند و باور دارند حباب به دلیل تقاضای فزاینده برای مسکن است که شکل می گیرد. و در نهایت در دسته دوم، محققین باور دارند حباب زدگی در بازار مسکن در سال ۲۰۰۷ ناشی از سمت عرضه بوده است و به دلیل مقررات زدایی زیاد از بازار تامین مالی رهنی بود که ایجاد شده است.
در ایران، به دلیل وجود شباهت ها و تفاوت هایی که در اقتصاد با کشورهای توسعه یافته وجود دارد، عوامل دیگری هم در تحلیل حباب زدگی بازار مسکن نقش آفرینی می کند. از جمله اینکه قیمت مسکن در اقتصاد ایران به شوک درآمدهای نفتی وابسته است. هم چنین سیاست های پولی، دومین عامل اثرگذار بر قیمت مسکن است. بعضی مطالعات هم نااطمینانی از تغییرات قیمت های آتی را در شکل گیری حباب مسکن موثر می دانند.
بررسی ها نشان می دهد به دلیل همین عوامل، بازار مسکن در پایتخت، در سال های ۱۳۸۱، ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ به حباب قیمتی دچار شده است. نکته مهم اینکه پس از فروپاشی حباب مسکن در اقتصاد ایران، رشد اقتصادی نسبت به دورهای قبل تر افت می کند. این موضوع به چند دلیل رخ می دهد.
نخست اینکه بخش مسکن سهم بالایی در تولید ناخالص داخلی ایران دارد و دوم اینکه بخش مسکن از کانالهای غیرمستقیم مثل اثر ثروت و اثر ترازنامه ای بخش حقیقی اقتصاد را تحت تاثیر قرار می دهد. پژوهشگران با توجه به اثرقابل توجه شوک های نفتی بر بازار مسکن در ایران، به دولت ها توصیه کرده اند برای جلوگیری از شکل گیری تلاطم در بازار مسکن، وابستگی اقتصاد را به درآمدهای نفتی کاهش دهند.
برای مطالعه بیشتر مقاله شناسایی و زمان بندی شکل گیری و فروپاشی حباب های قیمتی چندگانه در بازار مسکن تهران را بخوانید. این مقاله در نشریه راهبرد اقتصادی در بهار ۱۴۰۰ منتشر شده است.
بازار
تازهترین اخبار ساختمان
هدایت مردم به بازار مسکن با پرداخت وام ساخت
راهنمای خرید انواع سایبان برای حیاط، باغ و مغازه
بهترین پانل پشم سنگ
انتخاب و خرید بوستر پمپ مناسب
وام خرید و ودیعه مسکن نخبگان افزایش یافت
اگر اقتصاد مسکن بخوابد، اقتصاد کشور به کما می رود
قیمت انواع دوربین مدار بسته و هزینه های تعمیرات آن در سال 1403
قیمت مسکن تحت تاثیر دلار قرار می گیرد؟
بررسی تحولات بازار مسکن پایتخت براساس آمارهای رسمی
پیمانکاران دستمزدی در مقابل پیمانکاران کلید در دست: تفاوتهای کلیدی
تخفیف قبوض گروه های حمایتی با ثبت نام در سامانه املاک
تکاپوی وزارت علوم برای تامین مسکن دانشگاهیان
لیست شرکت های تولید کننده ورق کامپوزیت
پارکت چوبی: مزایا، معایب، انواع و نکات انتخاب
مهندسان ایرانی توان ساخت مسکن در کشور را دارند
پربازدیدترین اخبار
قیمت انواع دوربین مدار بسته و هزینه های تعمیرات آن در سال 1403
اگر اقتصاد مسکن بخوابد، اقتصاد کشور به کما می رود
وام خرید و ودیعه مسکن نخبگان افزایش یافت
تشکیل کارگروه مشترک دولت و انبوه سازان برای رفع مشکل مسکن
انتخاب و خرید بوستر پمپ مناسب
بهترین پانل پشم سنگ
راهنمای خرید انواع سایبان برای حیاط، باغ و مغازه
هدایت مردم به بازار مسکن با پرداخت وام ساخت
دولت جهت تحقق شعار سال از اتحادیه املاک حمایت كند
بررسی تحولات بازار مسکن پایتخت براساس آمارهای رسمی
قیمت مسکن تحت تاثیر دلار قرار می گیرد؟
پیمانکاران دستمزدی در مقابل پیمانکاران کلید در دست: تفاوتهای کلیدی
جامعه مشاوران املاک مورد بی مهری قرار گرفته است
تکاپوی وزارت علوم برای تامین مسکن دانشگاهیان
تخفیف قبوض گروه های حمایتی با ثبت نام در سامانه املاک