کمبود نیروی کار، معضل جدید صنعت ساختمان!

به گزارش اخبار ساختمان، رشد قیمت تمام شده مسکن در سال جاری موضوعی نگران کننده از سوی سازندگان است که بارها و بارها مطرح شده است. سازندگان و انبوه سازان بر این باور هستند که دولت باید فکری برای رشد قیمت مصالح ساختمانی و کیفیت آنها بکند.

بر اساس گفته های سازندگان مسکن در تهران هزینه های ساخت مسکن در حال حاضر به طور متوسط به ۹ میلیون تا ۱۰ میلیون تومان رسیده است و اگر قبلا زمین مناسب برای ساخت سخت به دست می آمد در حال حاضر رشد بی رویه قیمت مصالح ساختمانی است که به چالش جدید سازندگان بدیل شده و بیشترین سهم را انواع مصالح ساختمانی به خود اختصاص داده اند.

به نحوی که اگر هر مترمربع ساخت مسکن را ۹ تا ۱۰ میلیون تومان در نظر بگیریم حدود پنج میلیون تومان را هزینه مصالح ساختمانی تشکیل می دهد.

برآورد قیمت ها نشان می دهد که ۵۰ درصد هزینه های ساخت صرف مصالح ساختمانی و ۲۵ درصد نیز برای دستمزد کارگران مصرف می شود. ۲۵‌ درصد نیز برای هزینه های غیر ساختمانی است. نکته جالب توجه اینجاست که تمام این اعداد و ارقام بدون احتساب هزینه زمین است و البته برآوردها نشان می دهد اصلی ترین هزینه ساختمان سازی، باز هم مربوط به قیمت زمین است.

اما این روزها مشکل جدیدی در ساخت و ساز در کنار رشد قیمت مصالح ساختمانی و زمین رخ داده است و آن هم کمبود نیروی کار چه نیروی کار حرفه ای و چه نیروی کار ساده است.

تامین نیروی کار ماهر و مجرب در صنعت ساخت و ساز همواره یک چالش است. اغلب فعالان و سازندگان مسکن بر این باور هستند که کمبود نیروی کار به خصوص نیروی کار مجرب باعث تاخیر در اتمام پروژه ها و در نهایت رشد قیمت تمام شده می شود.

کمبود نیروی کار ماهر و نداشتن تخصص های لازم، می تواند باعث تاخیر در پیشرفت پروژه ها و کاهش کیفیت کار انجام شده شود. کمبود نیروی کار در صنعت ساختمان یکی از جدی ترین چالش های این صنعت است.

ایرج رهبر: درباره کمبود نیروی کار از قبل هشدار داده بودیم

در همین زمینه ایرج رهبر رئیس هیات مدیره انجمن انبوه سازان استان تهران در پاسخ به این پرسش که این روزها صنعت ساختمان با کمبود نیروی کار مجرب مواجه شده است آیا این موضوع می تواند صنعت ساختمان را با چالشی اساسی مواجه کند؟ گفت: اول اینکه باید به این موضوع به صورت ریشه ای نگاه کنیم که چرا با این مشکل و چالش مواجه شده ایم. سال های سال است که این هشدار را داده بودیم که باید در کنار آموزش های سنتی اقدامات آکادمیک نیز انجام شود. در دوره ای شاهد حضور کاردان های حرفه ای در این حوزه و صنعت ساختمان بودیم اما الان بسیار کمرنگ شده اند.

او ادامه داد: متاسفانه کمبود نیروی کار در صنعت ساختمان مدتها است که رخ داده است و در دوره ای که مسکن مهر و همین الان که ساخت مسکن ملی را شاهد هستیم و تا حدودی حجم ساخت و ساز در کشور رو به افزایش است کمبود نیروی کار بیشتر خود را نشان می دهد.

رهبر افزود: اگر خاطرتان باشد قبلا این هشدار را داده بودیم که برخی سازندگان شرایط کار خود را در سایر کشورها دنبال می کنند اما الان می گوییم که با توجه به کاهش ارزش پول ملی حتی نیروی کار ساده که اغلب آنها را نیز اتباع افغانستانی تشکیل می دادند وارد این حوزه نمی شوند و یا حتی به ترکیه رفته اند.

برخی از فعالان و سازندگان حرفه ای مسکن معتقد هستند که نیروی کار حرفه ای در حوزه تاسیسات و برق تقریبا نیروی ایرانی هستند اما نیروی کار حرفه ای و کارگران ساده را که بیشتر اتباع افغانستانی تشکیل می دهند بنا به دلایل مختلف از صنعت ساختمان خارج و به مشاغل دیگری مثل فروشندگی و حتی مکانیکی و کابینت سازی روی آورده اند.

رئیس هیات مدیره انجمن انبوه سازان استان تهران در این خصوص می گوید: بهترین راه جبران کمبود نیروی کار در صنعت ساخت و ساز را توسعه صنعتی سازی در کشور است و اگر اجرای صنعتی سازی در ساخت و ساز رشد کند بدون شک می توانیم کمبود نیروی کار در صنعت ساختمان را به نوعی جبران کنیم.

سعید آسویار: سختی کارهای ساختمانی باعث خروج کارگران از بخش ساختمان شده است

اما سعید آسویار عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان تهران نیز در خصوص کمبود نیروی کار در صنعت ساختمان می گوید: از سال ۱۴۰۰ که رشد نرخ ارز رخ داد و ارزش پول ملی به نوعی افت کرد در صنعت ساختمان شاهد یک خروج بی سابقه نیروی کار اتباع افغانستانی بودیم. حتی نیروی کار ایرانی نیز که عمدتا از برخی شهرستان ها بودند به دلیل سخت بودن کار ساختمانی به فعالیت در حوزه های دیگر و حتی مسافرکشی مشغول شدند.

او پیشتر نیز تاکید کرده بود که این روزها بخش مسکن از چند سوی مورد هجوم و حمله قرار گرفته است. از یک سو عوارض ساختمانی و هزینه های انشعاب و از سوی دیگر رشد قیمت محصولات ساختمانی مثل کاشی و سرامیک و حتی کلید و پریز. این موارد شاید در برخی مواقع چندان احساس نشود اما قطعا در حجم بالا می تواند قیمت ساخت و هزینه های ساخت را بالا ببرد.

آسویار معتقد است که اگر به یاد داشته باشید در سال ۱۳۹۹ نیروی کار خارجی که اکثرا از کشور افغانستان بودند کمیاب شدند و همین مساله باعث شد تا دستمزدها به شکل قابل توجهی افزایش یابد. البته یکی از دلایل کمبود نیروی کار خارجی فعال در حوزه ساخت و ساز افت ارزش پول ملی بود که در دو سال گذشته به دلیل رشد نرخ ارز رخ داد. به هر حال نیروی کار خارجی و حتی ایرانی به دنبال این است که با دریافت دستمزد بتواند امرار معاش کند.

اغلب سازندگان مسکن می گویند که وقتی با اغلب نیروی کار خارجی صحبت می کنیم آنها اعلام می کنند که دیگر با این نرخ دلار کار کردن در ایران صرفه اقتصادی ندارد. این موضوع باعث شد تا نیروی کار ساده و ماهر از ایران به سایر کشورها و حتی کشور خود بازگردند و حتی برخی از اتباع خارجی به فعالیت در سایر حوزه ها مثل فروشندگی، مکانیکی و کابینت سازی روی بیاورند.

به نظر می رسد وزارت راه و شهرسازی باید با همکاری سازمان فنی و حرفه ای بر روی موضوع کمبود نیروی کار ساده و حرفه ای بیشتر متمرکز شوند و یا اینکه وزارت راه راهکار بهتری برای صنعتی سازی و گسترش آن انجام دهد. حال اگر وضعیت کمبود نیروی کار روز به روز بیشتر و بیشتر شود بودن شک باید در سال های آینده هزینه های زیادی برای حل چالش نه کمبود، بلکه نبود نیروی کار در صنعت ساختمان صرف شود.

بازار