داغ سنگین اجاره بها با طعم کرونا

به گزارش اخبار ساختمان، باز تابستانی داغ از راه رسید و قصه پر غصه مستأجران آغاز شد، مستأجرانی که سالانه باید از این خانه به آن خانه منتقل شوند و با پایان اجاره نامه داغ مستأجران قمی بیشتر از گرمی هوای کویری قم به دل آن‌ها می‌زند؛ سریال اسباب‌کشی از خانه جدید پیدا کردن تا تمدید اجاره نامه با شرایط اقتصادی فعلی که اجاره به نرخ دلار تعیین می‌شود همه و همه کتاب رمان غم انگیزی است که تمامی ندارد.

مستأجران در شرایط اقتصادی کنونی که صاحب خانه‌ها قیمت‌های نجومی برای اجاره ملک خود در نظر می‌گیرند تنها جزئی از خانه به دوشی مستأجران قمی است و در شرایط اقتصادی سخت کنونی هم کرونا سایه شوم خود را بر سایه شهر انداخته و مشکلات مستأجران را دشوارتر از همیشه کرده است.

بعضاً این روزها شاهد حتی درگیری بین مستأجران و مالکانی که به دلیل شرایط اقتصادی ناشی از کرونا کسب و کار خود را از دست داده و به ملک و خانه خود به چشم یک سرمایه دوخته‌اند و اجاره بها را چندین برابر کرده‌اند هم باید باشیم؛ در این میان مستأجر باید یا به اجبار اجاره نامه را تمدید و زیر بار این اجاره نجومی سر خم کند و یا مانند سریال «خانه به دوش» همه شهر قم از بالای شهر گرفته تا حتی منطقه پردیسان و پایین شهر آن پی خانه باشد که باید در شرایط کرونایی کنونی هفت خوان رستمی را طی کند.

طلاب از آسیب پذیرترین اقشار جامعه

قصه و سریال پر غصه مستأجران در قم اندکی با سایر استان‌های کشور تفاوت دارد، در این شهر طلابی هم هستند که در شرایط اقتصادی کنونی از آسیب پذیرترین اقشار جامعه بوده و تأثیر بحران کرونا و التهاب بازار مسکن بر این اقشار کم درآمد دو چندان است، طلابی که ترک خانه و دیار کرده و برای تحصیل به شهر قم آمده و اکنون باید در کنار هزینه‌های تحصیل و زندگی هزینه بالای حتی یک اتاق ناچیز را به دوش بکشند.

با توجه به بحران کرونایی، ستاد مقابله با کرونا برای کاهش شیوع کرونا در فصل نقل و انتقالات مسکن طی مصوبه‌ای مالکان را بر تمدید اجاره نامه و تعیین سقفی برای اجاره در استان‌های مختلف کشور ملزم کرد ولی این ابلاغیه در حد یک پیام تبلیغی بود و ملزم به اجرا که نبود که هیچ و مالکان الزامی برای رعایت آن ندارند.

با توجه به اینکه ۹۵ درصد جمعیت قم در شهر زندگی می کنند و با توجه به سنگینی بار اجاره بها در شرایط اقتصادی و کرونایی مهاجرت معکوس به شهرهای کوچک و یا حتی روستاها از سوی مستأجران که راه نجاتی برای رهایی از اجاره‌های سنگین ندارند دور از انتظار نیست.

با گذر از چند دفاتر املاک در سطح شهر قم و مصاحبه میدانی با تعدادی از مشاوران املاک و مستأجران که در پی یک سرپناه موقتی بودند باید گفت تابستان و فصل نقل و انتقالات امسال سخت‌ترین شرایط را برای مستأجران قمی رقم زده است؛ در شرایطی که دود حاصل از التهاب مسکن و نوسانات ارزی در چشم مستأجران بخت برگشته رفته هیچ قانون و تبصره‌ای آن‌ها را زیر چتر حمایتی خود قرار نداده است.

پای درد دل مستأجران

یک بانوی قمی که به همراه همسر خود در یکی از دفاتر مشاور املاک واقع در خیابان چهارمردان به دنبال خانه است می‌گوید: یک خانواده پنج نفره هستیم و همسرم بازنشسته است، یک ماه دیگر مدت زمان اجاره منزل ما تمام می‌شود از صاحب خانه با توجه به شرایط فعلی خواسته بودیم تا اجاره نامه را تمدید کند اما وی در قبال تمدید اجاره نامه به مدت یک سال دیگر درخواست ۱۱ میلیون اضافه بر مبلغ قبلی به عنوان رهن و مبلغ ۵۰۰ هزار تومان دیگر برای اجاره ماهانه کرده است.

آمنه خوش حالت می‌افزاید: مبلغ رهن فعلی ۷۰ میلیون و مبلغ ۳۰۰ هزار تومان هم اجاره می‌دهیم با حقوق بازنشستگی و این شرایط بد اقتصادی از کجا ۱۱ میلیون دیگر تهیه کنیم در حالی که خانه فرسوده است و ارزش چنین اجاره‌ای را ندارد.

به گفته این بانوی قمی، با صاحب خانه درباره ملزم شدن مالکان به تمدید اجاره نامه و هم‌چنین تعیین سقف اجاره با توجه به سقف تعیین شده دولت گفت و گو کردیم که با خیال راحت پاسخ داد این ابلاغیه ضمانت نامه اجرایی ندارد و تعیین اجاره دست خود مالکان است.

خانه به دوشی طلاب با التهاب مسکن

یک طلبه پاکستانی که سه سال است به همراه همسر و تنها فرزندش برای تحصیل امور دینی به قم آمده اکنون کنار سختی بار تحصیل و زندگی باید التهاب مسکن را هم تحمل کند؛ او بیان می‌کند: یک زیرزمین کم نور و کم هوا را به مدت یک سال در خیابان جوادالائمه(ع) ماهانه ۵۰۰ هزار تومان اجاره کردم و اکنون که بحران کرونا است صاحب‌خانه که فردی کاسب است برای جبران ضررهای خود درخواست اجاره ۲۰۰ هزار تومان اضافه کرده در حالی که در توان من نیست.

حجت الاسلام سید احمد موسوی کشمیری عنوان می‌کند: چند جا زیرزمینی را پیدا کردیم ولی تنها به زوج‌های جوان اجاره می‌دهند و می‌گویند به مستأجرانی که فرزند دارند منزل اجاره نمی‌دهیم در حالی که فرزند من چهار سال دارد.

ارقام نجومی پشت شیشه مشاوران املاک

یک دور در برخی مناطق شهر قم می‌چرخم، هستند مشاوران املاکی‌ که با انصاف بر سر در دفتر خود بنری با این متن که «از پذیرش ملک از سوی صاحب خانه‌ای که ملک خود را غیرمتعارف اجاره و یا به فروش برساند معذوریم» نصب کرده‌اند.

در خیابان دورشهر یکی از مشاوران املاک این چنین بنری زده و از حضور صاحب‌خانه‌ای که انصاف ندارد معذور است اما اندکی جلوتر یک مشاور املاکی را می‌بینیم که پشت شیشه خود انواع خانه‌های استیجاری با شرایط بسیار دشواری را زده و مستأجران هم مانند دانش‌آموزانی که کارنامه یک سال تحصیلی خود را می‌بیند در حال خواندن شرایط هستند.

باب گفت‌وگو را با صاحب مشاور املاکی که علاقه ندارد نامش ذکر شود باز می‌کنم او درباره وضعیت مسکن می‌گوید: وضعیت بسیار دشوار و با التهاب بسیاری روبرو است؛ در این میان دلالان هم در این آشفته بازار تا می‌توانند سودجویی می‌کنند.

از وی درباره نحوه تعیین نرخ اجاره بها می‌پرسم که بیان می‌کند: نرخ را خود صاحب ملک بر اساس آن چه که دوست و یا آشنای خود اجاره داده تعیین می‌کند، بعضاً نرخ‌هایی داده می‌شود که مغز من به عنوان املاکی سوت می‌کشد، حال چه برسد به مستأجر که در این شرایط هیچ چاره‌ای ندارد.

یکی از مستأجران هم از مشاوران املاکی‌ گلایه کرده و عنوان می‌کند: اگر همه مشاوران املاکی‌ دست از سودجویی و همکاری با مالکان و دلالان بردارند مالکان دیگر نمی‌توانند برای مسکن خود نرخ نجومی و خیالی تعیین کنند، اگر همه مشاوران املاک بالای دفاتر خود بنر زده و با مالکان همکاری نکنند شرایط بهتر می‌شود.

سید جواد موسوی می‌افزاید: برای برادرم دنبال خانه هستیم اما پشت شیشه وقتی همه شرایط را مطالعه می‌کنم برای شرایط کنونی برادرم و همه مستأجران تأسف می‌خورم، آخر انصاف هم خوب چیزی است در این شرایط بد مستأجر چه باید کند؟

در حالی که برای پیگیری شرایط کنونی فعالیت مشاوران املاک و نحوه برخورد با متخلفان تماس‌های بسیاری با اتحادیه مشاوران املاک قم داشتیم که نتیجه‌ای نگرفتیم.

راهکارهایی برای کاهش التهاب بازار مسکن

مدیرکل راه و شهرسازی استان قم درباره وضعیت التهاب کنونی مسکن با توجه به فصل نقل و انتقالات و وضعیت کرونا می‌گوید: از سوی وزارت راه و شهرسازی و ستاد مبارزه با کرونا که از طریق رسانه‌ها هم انعکاس یافته، قرارداد مستأجران با موجران به صورت اتوماتیک و بدون نیاز به بنگاه‌ها چند ماهی تمدید شد، هم‌چنین این وزارتخانه طرحی را در حال اجرا دارد تا تسهیلات و وام حمایتی را به مستأجرانی که از بحران کرونا خسارت دیده‌اند پرداخت کند.

حسن صبوری بیان می‌کند: حدود ۸۰ درصد از افزایش مسکن به تورم عمومی بستگی دارد و با توجه به تورم و نرخ ارز و دیگر آیتم‌ها در کنار پایین آمدن قدرت خرید متقاضیان شاهد افزایش نرخ مسکن هستیم.

وی عنوان می‌کند: در سطح استان قم ۴۵ هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد که با دریافت مالیات خانه‌های خالی می‌توان التهاب را فروکش کرد، هم‌چنین اعطای مسکن با کم‌ترین قیمت برای ساخت و ساز و اعطای یارانه از سوی دولت به عنوان حمایت از تولیدکنندگان مواد اولیه در کاهش قیمت ساخت و کاهش قیمت مسکن تأثیرگذار است.

مدیرکل راه و شهرسازی استان قم در ادامه پرداخت تسهیلات به متقاضیان خرید مسکن را از دیگر راهکارهای کاهش التهاب مسکن می‌داند و بیان می‌کند: با اعطای تسهیلات بانکی از سوی بانک‌های عامل به شرط کنترل مسکن می‌تواند راهگشا باشد.

وی می‌گوید: نتیجه سیاست افزایش وام مسکن و عدم کنترل قیمت آن باعث بی‌اثر شدن تسهیلات صندوق مسکن شده است و یکی دیگر از عوامل افزایش مسکن سایت‌های مجازی خرید و فروش مسکن از قبیل دیوار و شیپور است که با ارائه قیمت کاذب، این التهاب را دوچندان کرده است.

نرخ تولید مسکن از سال ۸۸ هم‌زمان با شروع تولید مسکن مهر تا خرداد ۹۹ به طور متوسط سالانه سه هزار و ۹۳۶ واحد بوده است و امید است با شروع طرح مسکن اقدام ملی و معرفی مالکان در بافت فرسوده برای دریافت تسهیلات نرخ تولید مسکن افزایش یابد.

تحلیل بازار